ریزش مو در حیوانات خانگی مانند سگ‌ها و گربه‌ها می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما همیشه نشانه بیماری خطرناکی نیست. عوامل مختلفی از جمله مسائل طبیعی، بیماری‌های پوستی، آلرژی‌ها و مشکلات هورمونی می‌توانند باعث ریزش مو شوند. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین دلایل ریزش مو در حیوانات خانگی و راه‌های تشخیص و درمان آن می‌پردازیم، قبلا هم در رابطه با 5 دلیل مهم ریزش موی سگ در مقالات پت لینک که بانک جامع اطلاع رسانی حیوانات است خوانده ایم.
۱. دلایل طبیعی ریزش مو
الف) ریزش موی فصلی
ریزش موی فصلی در حیوانات خانگی مثل سگ‌ها و گربه‌ها یک پدیده طبیعی است که معمولاً در فصل‌های بهار و پاییز اتفاق می‌افتد. در این دوره‌ها، حیوانات موهای قدیمی خود را می‌ریزند تا موهای جدید و مناسب برای فصل جدید رشد کند.
نکات مهم درباره ریزش موی فصلی:
- طبیعی است و نیاز به درمان ندارد – مگر اینکه همراه با علائم غیرعادی مثل خارش شدید، التهاب پوستی یا طاسی‌های موضعی باشد.
- راه‌های کمک به حیوان:
- برس‌زنی منظم برای حذف موهای مرده و تحریک رشد موهای جدید، حتما از بررس مخصوص حیوانات که از پت شاپ های معتبر تهیه کرده اید استفاده کنید.
- تغذیه مناسب (مکمل‌های حاوی امگا-۳ و ویتامین‌های گروه B می‌توانند مفید باشند).
- حمام کردن با شامپوی مخصوص برای پاکسازی پوست و مو.
ب) ریزش مو در نژادهای خاص
برخی از نژادهای سگ و گربه به‌دلیل ویژگی‌های ژنتیکی و نوع پوشش مویی که دارند، به‌طور طبیعی موهای بیشتری می‌ریزند در مقایسه با سایر نژادها. این ریزش مو معمولاً بخشی از ویژگی‌های نژادی آنهاست و جای نگرانی ندارد، مگر اینکه با علائم غیرعادی همراه باشد.
نژادهای پرریزش سگ‌ها
- پامرانیان (Pomeranian):
- دارای پوشش دو لایه (زیرمو و رو مو) که در فصول تغییر دما ریزش زیادی دارد.
- نیاز به برس‌زنی روزانه در فصل‌های ریزش مو دارد تا از گره خوردن موها جلوگیری شود.
- هاسکی سیبری (Siberian Husky):
- به‌دلیل سازگاری با آب‌وهوای سرد، موهای ضخیم و پرپشتی دارند که دو بار در سال به‌طور شدید می‌ریزد معمولاً در بهار و پاییز.
- در این دوره‌ها، ریزش مو به‌صورت دسته‌ای اتفاق می‌افتد و ممکن است حتی توده‌های بزرگی از مو کنده شود.
- گلدن رتریور (Golden Retriever) و لابرادور (Labrador Retriever):
- این نژادها نیز پوشش دو لایه دارند و در تمام سال به‌ویژه در فصل‌های گرم، ریزش موی قابل توجهی دارند.
۲. نژادهای پرریزش گربه‌ها
- گربه پرشین (Persian):
- به‌دلیل موهای بلند و ضخیم، همیشه مقدار قابل توجهی مو می‌ریزند.
- نیاز به شانه‌زنی روزانه دارند تا از تشکیل گلوله‌های مو در معده (Hairballs) جلوگیری شود.
- گربه مین کون (Maine Coon):
- اگرچه موهای نیمه‌بلند دارند، اما در فصل‌های بهار و پاییز ریزش موی فصلی شدیدی را تجربه می‌کنند.
- گربه رگدال (Ragdoll):
- موهای نرم و بلند آنها نیز مستعد ریزش است و نیاز به مراقبت منظم دارد.
۲. دلایل پزشکی و بیماری‌های مرتبط با ریزش مو
الف) آلرژی‌ها
- آلرژی غذایی: برخی حیوانات به مواد موجود در غذایشان (مانند مرغ، گندم یا سویا) حساسیت دارند که منجر به خارش و ریزش مو می‌شود.
- آلرژی محیطی: گرده گل‌ها، کپک، گرد و غبار یا نیش کک نیز می‌توانند باعث درماتیت آلرژیک و ریزش مو شوند.
ب) عفونت‌های پوستی
- قارچ‌ها (کرم حلقوی): این عفونت قارچی باعث ریزش موی دایره‌ای و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شود.
- عفونت باکتریایی: باکتری‌هایی مانند استافیلوکوک می‌توانند باعث التهاب، خارش و ریزش مو شوند.
پ) انگل‌های خارجی
- کک و کنه : این انگل‌ها با نیش زدن و تحریک پوست، باعث خارش شدید و ریزش مو می‌شوند.
- جرب (کنه‌های میکروسکوپی): بیماری‌هایی مانند جرب دمودکس یا گال باعث ریزش موی لکه‌ای و التهاب پوست می‌شوند.
ت) اختلالات هورمونی
- کم کاری تیروئید: در سگ‌ها، کمبود هورمون تیروئید منجر به ریزش موی متقارن در دو طرف بدن می‌شود.
- سندرم کوشینگ: افزایش هورمون کورتیزول باعث نازک شدن پوست و ریزش مو می‌شود.
- عدم تعادل هورمون‌های جنسی :در حیوانات عقیم‌نشده، نوسانات هورمونی می‌تواند باعث ریزش مو شود.
ث) استرس و اضطراب
- حیوانات نیز مانند انسان‌ها در اثر استرس، اضطراب یا تغییر محیط ممکن است دچار ریزش موی موضعی شوند.
- رفتارهایی مانند لیسیدن یا جویدن بیش‌ازحد پوست (به دلیل استرس) نیز می‌توانند باعث ریزش مو شوند.
۳. تشخیص و درمان ریزش مو در حیوانات خانگی
الف) چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟
- اگر ریزش مو ناگهانی، لکه‌ای یا همراه با خارش، قرمزی و بوی بد باشد.
- اگر حیوان بی‌حال، کم‌اشتها یا دارای زخم است.
ب) روش‌های تشخیصی
- معاینه بالینی: دامپزشک پوست و مو را بررسی می‌کند.
- آزمایش خون: برای بررسی مشکلات هورمونی مانند کم‌کاری تیروئید.
- کشت قارچ و باکتری: در صورت شک به عفونت.
- بیوپسی پوست: در موارد شدید برای تشخیص بیماری‌های خودایمنی.
پ) راه‌های درمان
- درمان آلرژی: تغییر رژیم غذایی، داروهای ضدحساسیت و حذف آلرژن‌ها.
- درمان عفونت: شامپوهای ضدقارچ، آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضدکک و کنه.
- هورمون‌تراپی: در صورت عدم تعادل هورمونی.
- کاهش استرس: ایجاد محیط آرام، استفاده از فرومون‌های آرام‌بخش.
۴. پیشگیری از ریزش مو در حیوانات خانگی
تغذیه مناسب: استفاده از غذاهای باکیفیت و سرشار از امگا۳ و ویتامین‌ها.
نظافت منظم: شانه زدن موها و حمام‌درمانی با شامپوهای مخصوص.
کنترل انگل‌ها: استفاده از داروهای ضدکک و کنه به‌صورت ماهانه.
معاینات دوره‌ای: چکاپ سالانه برای تشخیص زودهنگام بیماری‌ها.
۵. جمع‌بندی
ریزش مو در حیوانات خانگی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از عوامل طبیعی مانند تغییر فصل تا بیماری‌های جدی مانند عفونت‌ها یا اختلالات هورمونی. اگر ریزش مو غیرعادی، شدید یا همراه با علائم دیگر باشد، مراجعه به دامپزشک ضروری است. با تغذیه مناسب، مراقبت از پوست و کنترل استرس می‌توان از بسیاری از موارد ریزش مو پیشگیری کرد.
اگر پت شما دچار ریزش مو شده، بهتر است ابتدا علت اصلی را شناسایی کنید و سپس با راهکارهای مناسب، سلامت پوست و موی او را بهبود بخشید.