التهاب چشم به عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات چشمی در سراسر جهان شناخته شده است. این بیماری در افرادی که سنین مختلفی دارند، شایع است و می‌تواند باعث ایجاد درد، تورم، قرمزی، خارش و تحریک چشم شود که به شدت زندگی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
التهاب چشم به دلایل متعددی مانند عفونت، حساسیت، آسیب، بیماری های خاص و یا اختلالات ایمنی ایجاد می‌شود. این بیماری بر اساس منطقه‌ای که تحت تأثیر قرار گرفته است، مانند بینی، گوش و گلو، دسته‌بندی می‌شود. هر نوع التهاب چشم، اگر چه به نظر می‌رسد کمترین مشکلی نیست، در صورت درمان نکردن به مشکلات جدی تری مانند خسارت دائمی به چشم منجر می‌شود.
در این مقاله، انواع التهاب چشم، علائم، علت و درمان آنها به طور کامل بررسی خواهد شد. همچنین، روش‌های پیشگیری و مراقبت از چشم‌ها نیز به صورت جامع بررسی خواهند شد.
امیدواریم با خواندن این مقاله از مجله اینترنتی ضدایکس توانسته باشید اطلاعات جامعی در خصوص التهاب چشم کسب کنید و بتوانید اقدامات لازم را برای پیشگیری و درمان این بیماری بگیرید.
علل و علائم التهاب چشم
علل و علائم التهاب چشم متناسب با نوع بیماری و شدت آن متفاوت است. اما در کل، علائم عمومی شامل:
۱. تحریک و خارش چشم
۲. قرمزی و تورم چشم
۳. اشک
۴. درد و سوزش چشم
۵. حساسیت نسبت به نور
۶. بیشتر شدن ترشحات چشمی مانند اشک، یا ترشحات سفت و لخته‌ای
با توجه به نوع التهاب چشم، ممکن است علائم دیگری مانند تب، تهوع، سردرد، بی‌حالی، تاری دید و همچنین قرار گرفتن لکه‌های سفید روی پلک چشم نیز وجود داشته باشد.
علل ایجاد التهاب چشم هم بسیار متنوع است و شامل عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، حساسیت‌ها، آسیب، بیماری‌های خاص مانند آرتریت روماتوئید و سیاه‌رگی، استفاده از لنز ، استفاده از لوازم آرایش چشم و تحریک‌کننده‌های خارجی مانند گرد و غبار، آلودگی هوا و نور خیره کننده است.
اکثر اوقات در اثر سرماخوردگی دچار التهاب چشم می شوید. التهاب معمولاً در عرض پنج روز بدون درمان با دارو بهبود می یابد.این بیماری به راحتی بین کودکانی که بازی می کنند و زمانی را بسیار نزدیک به هم می گذرانند، مثلاً در پیش دبستانی، منتقل می شود. کودکان بزرگتر و بزرگسالان تماس نزدیک یکسانی ندارند اما می توانند یکدیگر را نیز آلوده کنند. برای مثال می‌تواند از طریق در آغوش گرفتن، دست دادن یا لمس کردن، جایی که ویروس‌ها یا باکتری‌ها روی دست‌هایتان وجود دارد و سپس چشمانتان را می‌مالید باشد.
التهاب چشم در کودکان و روش‌های درمان آن
التهاب چشم در کودکان از شایع‌ترین مشکلات چشمی است که می‌تواند از عوامل مختلفی مانند عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی، آلرژی، آسیب‌های مکانیکی و … به وجود آید. این بیماری در کودکان اغلب با احساس درد، سوزش، خارش، قرمزی و تورم چشم‌ها، عوارضی همچون اشک‌ریزی، خارش، سرفه و گاهی اوقات حتی تب همراه است.
درمان التهاب چشم در کودکان بستگی به نوع و شدت علائم و علت بروز بیماری دارد. در صورتی که التهاب چشم از عفونت باکتریایی باشد، پزشک معمولاً آنتی‌بیوتیک در قالب قطره یا موضعی می‌نویسد. در صورتی که بیماری از عفونت ویروسی به وجود آمده باشد درمان شامل استفاده از قطره‌های چشمی مرطوب‌کننده با استفاده از قطره‌های ضد التهاب و استراحت در خانه است.
در برخی موارد، التهاب چشم ناشی از آلرژی است، که در این صورت پزشک معمولاً آنتی‌هیستامین‌ها و قطره‌های چشمی ضدآلرژی را تجویز می‌کند. همچنین، درمان شامل استفاده از گرمای موضعی بر روی چشم‌ها و رعایت بهداشت دست و چشم نیز بهبود علائم را تسریع می‌کند.
نوزادان تازه متولد شده
نوزادان تازه متولد شده به دلیل سیستم ایمنی ضعیف، بیشترین حساسیت را در مقابل عفونت های چشمی دارند. یکی از شایع‌ترین عفونت های چشمی در نوزادان، کانژونکتیویت نوزادی است که به دلیل آلودگی با باکتری ها یا ویروس ها از طریق کانال تولید اشک به نوزاد منتقل می‌شود.
علاوه بر این، چشم نوزادان تازه متولد شده بسیار حساس است و با اشیاء یا انگشتان خودشان به آسانی قابل آسیب دیدن هستند. برای جلوگیری از عفونت چشمی در نوزادان، می‌توان به تمیز نگه داشتن دست ها، استفاده از لوازم بهداشتی شخصی مانند پارچه مرطوب و تجویز قطره های چشمی پیشگیرانه توسط پزشک مربوطه اشاره کرد.
در صورتی که نوزاد با هرگونه علامت عفونت چشمی مانند قرمزی، سوزش، خارش، یا ترشح از چشم روبرو شود، باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا برای تشخیص و درمان عفونت، اقدامات لازم صورت پذیرد.
نوزادان تازه متولد شده ممکن است کمی تاری در چشم داشته باشند بدون اینکه التهاب چشم باشد. این به این دلیل است که آنها مجاری اشکی باریک تری نسبت به کودکان بزرگتر و بزرگسالان دارند.
گاهی اوقات نوزادان تازه متولد شده ممکن است دچار قرمزی یا متورم شدن چشم شوند, در این صورت ممکن است نوزاد در بدو تولد به بیماری کلامیدیای چشمی مبتلا شده باشد .
روش‌های طبیعی برای درمان التهاب چشم
درمان التهاب چشم معمولاً بر اساس علت آن و با توجه به تشخیص پزشک متخصص چشم پیشنهاد می‌شود.اما در برخی موارد می‌توان از روش‌های طبیعی برای کمک به کاهش التهاب استفاده کرد. در ادامه، چند روش طبیعی برای درمان التهاب چشم معرفی می‌شود:
1- استفاده از قرص‌های چای سبز: قرص‌های چای سبز حاوی ترکیبات ضد التهابی مانند کاتچین و اپی گالوکاتکین هستند که می‌توانند در کاهش التهاب چشم موثر باشند. قرص‌های چای سبز را باید با آب بنوشید یا به صورت قرص خوراکی مصرف کنید.
2- استفاده از چشم پاک کننده‌های طبیعی: استفاده از چای سبز، آب‌گل‌گونه، روغن نعناع و گلاب می‌تواند به عنوان چشم‌پاک کننده‌های طبیعی مفید باشد. برای استفاده از آنها، میتوانید یک قطره از محلول را با پنبه به چشم خود بریزید.
3- استفاده از کمپرس گرم: استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به عنوان یک روش طبیعی برای درمان التهاب چشم مفید باشد. برای استفاده از کمپرس گرم، یک حوله را در آب گرم خیس کرده، آن را بر روی چشم خود قرار دهید و برای چند دقیقه نگه دارید.
4- مصرف آنتی اکسیدان‌ها: مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان مانند میوه‌های تازه و سبزیجات می‌تواند به کاهش التهاب چشم کمک کند.
تاثیر سیگار بر ایجاد التهاب چشم و دلیل آن
دلیل اصلی تاثیر سیگار بر ایجاد التهاب چشم، شامل ترکیبات مضر موجود در دود سیگار است. دود سیگار حاوی بیش از 7000 ترکیب شیمیایی سمی است که می‌تواند به سلامتی چشم‌ها آسیب برساند. برخی از ترکیبات مضر شامل کربن مونوکسید، فرمالدئید، نیکل، سرب و کادمیوم هستند که همگی می‌توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث ایجاد التهاب در چشم‌ها شوند.
علاوه بر این، دود سیگار می‌تواند باعث کاهش اکسیژن و عرق در چشم شود که می‌تواند به ایجاد التهاب و خشکی چشم منجر شود. به علاوه، سیگار آثار نامطلوبی بر روی سیستم ایمنی بدن دارد که می‌تواند باعث کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها و التهابات شود.
بنابراین، سیگار از عوامل اصلی ایجاد التهاب چشم است که می‌تواند به آسیب دیدن چشم و کاهش کیفیت زندگی منجر شود.
نوعی خاص از التهاب چشم
کراتیت یک نوع از التهاب چشم است که معمولاً به علت عفونت با ویروس، باکتری، قارچ یا پارازیت‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند در هر سنی اتفاق بیافتد، اما بیشتر در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، کودکان و سالمندان رخ می‌دهد.
علائم کراتیت می‌تواند شامل درد، سوزش، قرمزی، خارش، درد سر و احساس وجود بدبویی در چشم باشد. این علائم ممکن است با تغییر در دید و حساسیت به نور همراه باشند.
درمان کراتیت بستگی به نوع عفونت دارد. در بیشتر موارد، داروهای ضد عفونی و ضد التهابی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی ویروس‌ها و ضد قارچ‌ها به کار می‌روند. همچنین، قطره‌های چشمی، پوشش چشمی، یا یک ترکیب از داروهای داخلی و خارجی نیز ممکن است برای درمان کراتیت استفاده شوند.
علاوه بر درمان دارویی، رعایت برخی روش‌های طبیعی نیز می‌تواند به درمان کراتیت کمک کند. برای مثال، استفاده از گرمای مرطوب، اعمال سرمای موضعی، استراحت کافی، مصرف غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان، مصرف مکمل‌های غذایی مانند ویتامین C و E و مس، و نظم‌بخشی به خواب می‌تواند بهبود علائم کراتیت را تسریع کند.
همچنین، برای جلوگیری از ابتلا به کراتیت، بهتر است به بهداشت چشمی خود توجه کنید و در مواردی که ممکن است با ویروس‌ها، باکتری‌ها و قار
مراقبت شخصی
معمولاً می توانید خودتان التهاب چشم را به روش های مختلف درمان کنید. اگر پلک ها و مژه های خود را بشویید، التهاب چشمی که باعث ایجاد آن در هر نقطه ای از چشم می شود، معمولا در عرض پنج روز از بین می رود.
مراقبت شخصی یا به عبارتی مراقبت از چشم‌ها، به مجموعه روش‌هایی اطلاق می‌شود که به منظور حفظ سلامت چشم‌ها و پیشگیری از بروز بیماری‌های چشمی استفاده می‌شود. در ادامه به برخی از موارد مراقبت شخصی اشاره خواهیم کرد:
1- استفاده از عینک: در صورت نیاز به عینک برای بهبود بینایی، از عینک‌های مطابق با نسبت دید کامل بهره مند شوید.
2- استفاده از کامپیوتر: در صورت استفاده از کامپیوتر برای مدت طولانی، مدت زمان استفاده را محدود کرده و بین استفاده‌ها استراحت کافی داشته باشید.
3- پاکسازی چشم‌ها: در صورت دیده شدن هرگونه جرم یا خارجی در چشم، به محض مشاهده، با استفاده از آب داغ یا سرد، جرم را از چشم خارج کنید.
4- استفاده از قطره چشمی: در صورت تجربه هرگونه سوزش، خارش یا خشکی چشم، از قطره‌های چشمی مناسب برای رفع این مشکلات استفاده کنید.
5- رعایت بهداشت چشمی: رعایت بهداشت چشمی به عنوان مراقبتی از چشم‌ها، شامل عملکرد مناسب در مواجه با نور، حفظ مسافت مناسب با صفحه کار و یا کتاب، استفاده از عینک آفتابی، و جلوگیری از خشک شدن چشم‌ها است.
با رعایت این مراقبت‌های شخصی، میتوانید به سلامت چشم‌های خود بیشتر اهمیت بدهید و در پیشگیری از بروز بیماری‌های چشمی مؤثر باشید.
چسبیدن چشم ها به یکدیگر
به هم چسبیدن چشم‌ها به علت عفونتی در منطقه چشم‌ها و پیرامون آن اتفاق می‌افتد. این عفونت می‌تواند از طریق باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به وجود بیاید. عواملی مانند آلرژی، سوختگی شدید چشم، جراحی چشم یا کمبود اشک نیز ممکن است باعث به هم چسبیدن چشم‌ها شوند.
در صورت بروز به هم چسبیدگی چشم‌ها، باید به سرعت به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید تا علت این عارضه تشخیص داده و درمان مناسب انجام شود. درمان به هم چسبیدن چشم‌ها بستگی به علت و شدت عارضه دارد، اما شامل استفاده از قطره‌های چشمی ضد عفونت، ضدآلرژی و ترطیب‌کننده می‌شود. همچنین، برای پیشگیری از این عارضه، رعایت بهداشت دست و چشم، عدم استفاده از لوازم شخصی دیگران، و استفاده از قطره‌های چشمی پیشگیرانه برای پاکسازی و ترطیب چشم‌ها مفید است.
اگر چشمان شما به هم چسبیده است،میتوانید موارد زیر را انجام دهید:
یک تکه پنبه را خیس کنید یا با آب ولرم کمپرس کنید.
کمپرس را برای چند دقیقه یا بیشتر روی چشم بگذارید، معمولاً چیزهایی که باعث چسبندگی شده کمی حل شده و شل می‌شود.
پماد چشم برای بزرگسالان
پماد چشم یکی از روش‌های درمانی است که برای برخی از بیماری‌های چشمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پمادها شامل ترکیباتی هستند که به طور موثر در درمان التهابات و عفونت‌های چشمی مانند کراتیت، کانژنکتیویت، اپیسکلریت، و برخی دیگر از بیماری‌ها کاربرد دارند.
علاوه بر این، پماد چشم همچنین می‌تواند برای درمان علائمی همچون خشکی چشم، خارش، سوزش و درد نیز مفید باشد. در برخی موارد، پزشکان ممکن است پماد چشم را به همراه قطره چشمی تجویز کنند تا بهترین نتیجه در درمان بیماری حاصل شود.
پماد چشم باید بر اساس دستورالعمل پزشک مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، باید مراقبت دقیقی از بهداشت شخصی و بهداشت چشمی خود داشته باشید. قبل از استفاده از پماد چشم، دست‌های خود را بشویید و همیشه توصیه می‌شود که از دستمال یا حوله‌ای که قبلاً استفاده شده باشد استفاده نکنید تا به انتقال باکتری‌ها یا ویروس‌ها از یک شخص به شخص دیگر پیشگیری شود.
همچنین، بهتر است پماد چشم را به هنگام خوابیدن استفاده کنید، زیرا این اقدام ممکن است باعث بیشتر شدن دید کم شود. همچنین، در هنگام استفاده از پماد چشم، باید در بالای چشم پماد را گذاشته و سپس با بستن چشم، آن را به راحتی در داخل چشم پخش کنید.
اگر بالغ هستید، می توانید از پماد چشمی بدون نسخه استفاده کنید که می توان آن را از داروخانه خریداری کرد. انواع مختلفی از پمادها وجود دارد که به روش های مختلف عمل می کنند. کارکنان داروخانه می توانند در مورد اینکه کدام پماد برای مشکلات شما بهتر است راهنمایی کنند. دستورالعمل های روی بسته بندی را برای نحوه استفاده از پماد به دقت دنبال کنید.
برای کودکان معمولاً شستن صحیح چشم ها کافی است.
راهکارهای پیشگیری از ایجاد التهاب چشم
برای پیشگیری از ایجاد التهاب چشم، راهکارهایی که می‌توان به آنها اشاره کرد عبارتند از:
1- رعایت بهداشت شخصی: دست‌شویی منظم و قبل از لمس چشم، استفاده از دستمال یا محافظ چشم هنگام تماس با مواد آلوده و عدم استفاده از لوازم آرایشی مشترک و… .
2- استفاده از عینک آفتابی: استفاده از عینک آفتابی با فیلتر مناسب، باعث جلوگیری از ورود اشعه مضر آفتاب و مواد آلوده به چشم می‌شود.
3- مصرف مواد غذایی سالم: مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی مفید مانند میوه‌ها، سبزیجات و ماهی، به شدت به بهبود سلامت چشم‌ها کمک می‌کند.
4- رعایت نکات بهداشتی در انجام کارها: برای پیشگیری از ورود مواد آلوده به چشم‌ها در انجام کارهایی مانند کار با مواد شیمیایی، آشپزی، تمیز کردن خانه و حیاط و … باید نکات بهداشتی را رعایت کرد.
5- ارتباط با محیط پاک: حفظ محیط پاک و استفاده از ابزارهای بهداشتی شامل دستمال تمیز و مواد شوینده مورد تایید به منظور جلوگیری از انتقال میکروب‌ها به چشم می‌تواند موثر باشد.
6- بازدید منظم از چشم پزشک: اگر چشم‌های شما احساس تغییر کرده است، یا به هر دلیل دیگر نگرانی دارید، باید به چشم‌پزشک مراجعه کنید تا بررسی و در صورت نیاز به درمان بپردازد.
